ارمنستان ا نام رسمی جمهوری ارمنستان کشوری در قفقاز جنوبی به پایتختی ایروان است.
اقلیم فلات ارمنستان قارهای نیمهمداری است. میانگین دمای آن در ژانویه بین ۳- تا ۱۵- درجه سانتیگراد و در ژوئن بین ۱۵ تا ۲۰ درجه و در چالهها تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. میانگین بارندگی سالانه آن ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلیمتر است که در چالهها از ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیمتر در سال در نوسان است.
v
اکثر رودهای ارمنستان یا به طور مستقیم به رود ارس ریخته و از طریق آن نهایتاً به دریاچه خزر سرازیر میشوند و یا از طریق رودهای کورا یا آخوریان به رود ارس میریزند. مهمترین رودهایی که در ارمنستان جریان دارد عبارتند از: رود کورا که از گرجستان سرچشمه گرفته و از طریق رود ارس به دریاچهٔ خزر میریزد، رود آخوریان که در مرزهای ارمنستان با ترکیه جریان داشته و حدود ۴۸۰ کیلومتر طول دارد، رود هرازدان که از پایتخت ارمنستان یعنی شهر ایروان میگذرد و حدود ۱۵۰ کیلومتر طول دارد، رود آرپا که به دریاچه سوان وصل میشود و حدود ۱۳۰ کیلومتر درازا دارد و رود وروتان یا بارگیوشات که ۱۸۰ کیلومتر طول درا و یکی از مهمترین رودهای ارمنستان است.
„شهر ایروان یکی از سه شهر مهم قفقاز جنوبی، پایتخت ارمنستان و محبوب ارمنیان جهان است..”
شهری با تاریخ بیش از ۲۸۰۰ سال در دامنه کوه آرارات و بر کرانه رود هرازدان. آنچه ابتدا قلعه اِربونی در تمدن اورارتو بود، در دهه ۱۹۳۰ چهره عوض کرد و از نو ساخته شد و امروز ایروانِ زیباست.با موقعیت استراتژیک مهم خود بارها نبردگاه عثمانیها، پارسها و امپراطوران روس بوده است.
از این نبردها آنچه نصیب ایروان شد ویرانیهای پیاپی بود که بلایایی طبیعی چون زلزلهای در قرن هفدهم، که شهر را یکپارچه به خاک نشاند، نیز بر آن افزود. با این حال بناهایی از اریوانِ کهن تا به حاضر دوام آوردهاند که ایستایی مردمش را نیز به یاد میآورد.در دوران شوروی شهر بطور جدی بازسازی شد. بر پایه نقشههای الکساندر تمانیان معمار شهر بی نقص زمان شد. مرکز شهر، گرچه کمتر از روی نقشهها پیش رفت، چون جواهری از سبک معماری نخستین شوروی است. در آن زمان شهر را بر مبنای رنگ سنگهای بکار رفته در بناهایش، شهر صورتی نامیدند.
دریاچه سوان دریاچه سوان در ۶۰ کیلومتری شمال شرقی ایروان و در استان گغارکونیک قرار دارد. این دریاچه که بزرگترین دریاچهٔ قفقاز و از بزرگترین دریاچههای کوهستانی آب شیرین در جهان است در بلندای ۱۹۱۶ متری سطح دریا واقع شده است. نام سوان از ریشهٔ اورارتویی سیونا و به معنی «سرزمین دریاچهها» گرفته شدهاست. حدود ۳۶ جویبار به این دریاچه میریزند و تنها رودخانهای که از سوان سرچشمه میگیرد رود هِرازدان است. از گردشگاههای پیرامون این دریاچه، چشمهٔ آب معدنی دیلیجان و شهرستانی به همین نام است. ماهی قزلآلای مشهوری به نام ایشخان (شاهزاده) بومی این دریاچه است.دریاچه سوان در حال حاضر تنها دریاچه ای است که در داخل مرز ارمنستان امروزی قرار دارد. شبه جزیره سواناوانک ( که در گذشته جزیره بوده است ) با سواحل شمالی خود منطقه تاریخی دریاچه محسوب می شود.این دریاچه کوهستانی بیش از 5% از مساحت کل ارمنستان را دربرمی گیرد ، و صومعه شبه جزیره یکی از مکان های دیدنی بسیار معروف و همچنین نزدیک ترین محل برای بازدید به شمار می رود.
معبد گارنی تاریخ بنای قلعه گارنی بر می گردد به هایک ناهابت که به نام گارنیک نوه نتیجه (هایک) نامگذاری شده است . رودخانه گارنی در 28 کیلومتری جنوب شرقی ایروان قرار گرفته است و در محدوده استان کوتایک می باشد . این منطقه با داشتن شرایط آب وهوایی طبیعی منحصر بفرد در ارمنستان ییلاقی و شکارگاه اختصاصی پادشاهان در قرون مختلف بوده است
مجموعه فعلی که شاهد آن هستید از قسمتها و بناهای زیر تشکیل شده است : 1- عبادت گاه یا بنای اصلی معبد که تاریخچه ساخت آن به قرن اول میلادی مربوط میگردد . این بنا به دستور پادشاه تیرداد اول درسال 66 میلادی بنا گردید و تقدیم شده به خدای مهر و به همین دلیل بعد از به رسمیت شناختن دین مسیحیت در ارمنستان دراوایل قرن چهارم میلادی این بنا دست نخورده باقی مانده و در کنار آن کلیسایی بنا گردید که بر اثر زلزله مهیبی به سال 1679 میلادی فرو ریخته است..
2- درمحدوده بنا شاهد یک حمام اختصاصی هستیم که مربوط به دختر خسرو پرویز خواهر تیرداد سوم می باشد ، که تشکیل شده از قسمتهای مختلف که حوضچه های اب گرم و سرد و حمام بخار می باشد . قسمت جالب توجه این حمام کاشی کاری های کف حمام می باشد که از 15 رنگ طبیعی ساخته شده و درآن ماهی های دریا به تصویر کشیده شده اند.در مرکز این نقش ها فیگور زن ومردی است که نمادخدای اقیانوس میباشد.
3- دیگری تخته سنگی است که شناسنامه معبد گارنی به شمار می رود و روی آن کتیبه ای به زبان یونانی به دست پادشاه وقت در راستای بنای این اثر تاریخی حک گردیده است.
کلیسای گغارت کلیسای گغارت به معنی سرنیزه میباشد که در 35 کیلومتری جنوب شرقی ایروان ساحل شرقی رودخانه آزاد در دره تاریخی گغارت قرار گرفته است . این بنا در دو بعد زمانی مختلف ساخته شده و از دو قسمت اصلی تشکیل شده است . در اوایل قرن سیزدهم این منطقه جزو املاک اختصاصی خاندان زاکریان بوده است و قابل ذکر است که خاندان زاکریان یکی از ثروتمندترین خاندان در تاریخ ارمنستان بوده اند که به دستورشان کلیسای بیرونی در سال 1215 ساخته می شود بعدها خاندان پروشیان این ملک را ازخاندان زکریان خریداری نموده و دستور ساخت کلیسای درونی را به یک خواهر و معمار دادند . و در اواخر قرن سیزدهم کلیسای درونی ساخته شده که از 3 قسمت اصلی تشکیل شده است که یکی از این قسمتها آرامگاه سلسله پروشیان محسوب می شود . ساخت کلیسای درونی که ازتراش صخره به وجود امده 10 سال به طول انجامیده است (1350-1340).
گغارت یک نوع نیزه است که یک پایه چوبی دارد ، بر سر آن یک آهن تیز تخت قرار گرفته است این نیزه مربوط به زمانی است که حضرت مسیح را به صلیب کشیده بودند و با فرو کردن این نیزه در بدن ایشان می خواستند مطمئن باشند که حضرت مسیح جان سپرده است و به همین دلیل این نیزه برای مسیحیان مقدس شناخته شده است و تاتوس اراکیال این نیزه را در اواسط قرن سیزدهم به ایری وانک نام قدیم گغارت می اورد و از آن پس به این نام معروف می گردد.